

Alkmajon
Alkmajon z Krotonu – urodził się w Krotonie, był lekarzem i najprawdopodobniej działał w V w. p.n.e. Był twórcą psychologii doświadczalnej. Napisał pierwszą medyczną książkę „o naturze”. Alkmajon uważał mózg za centralny organ zmysłowy. Dokonywał badań doświadczalnych przeprowadzając sekcje. Zauważył, że mózg połączony jest z narządami zmysłowymi specjalnymi przewodami. Doszedł do przekonania, że świadomość zmysłowa nie znajduje się w poszczególnych zmysłach lub w sercu (jak powszechnie uważano), lecz w mózgu. Dostrzegł wyraźną różnice między zmysłami a umysłem. Twierdził, że „człowiek różni się od innych żywin tym, iż tylko on rozumie, podczas gdy one postrzegają wprawdzie, ale nie rozumieją”. Dlatego właściwym narzędziem myślenia, był ludzki mózg. Same postrzeganie wymagało zdrowych zmysłów, przewodów i mózgu, z kolei poprawne myślenie zależało tylko od zdrowego mózgu. Alkmajon opracował pierwszą teorie epistemologiczną opartą na wrażeniach zmysłowych i empirii.
Wśród badaczy toczy się spór czy Alkmajon należał do grona uczniów Pitagorasa czy też nie należał. Z pitagorejczykami łączą go dwa główne poglądy. Nauka o przeciwieństwach i wiara w nieśmiertelność duszy. Alkmajon zwrócił uwagę, że zasadniczą postacią wielości jest dwuprzeciwieństwo, na przykład białe-czarne, dobre-złe itd. Arystoteles piszę, że „...ową naukę o przeciwieństwach albo Alkmajon przejął od pitagorejczyków albo – oni od niego”. Przeciwieństwa pitagorejczyków jak podaje Arystoteles, były systematycznie opracowane, a u Alkmajona miały znaczenie „przygodnych przykładów”. Inną tezą związaną z nauką o przeciwieństwach była myśl, iż w ludzkim ciele istnieją liczne pary przeciwnych sił-jakości (wilgoć-suchość, zimno-gorąco, gorycz-słodycz), które zapewniały równowagę, z kolei ta była warunkiem zdrowia. W chwili gdy jedne człon przeważał nad drugim powodowało to zaburzenia równowagi, co w konsekwencji prowadziło do choroby: „zdrowie jest równomierną mieszaniną sił-jakości”.
Drugim poglądem łączącym Alkmajona z pitagorejczykami była wiara w nieśmiertelność duszy. Przypisywał duszy takie atrybuty jak: ruch, wieczność oraz boskość. Księżyc, słońce, gwiazdy (ciała niebieskie), były dlań bóstwami złożonymi z ciała i duszy. Również człowiek posiadał duszę i ciało. Almajon postawił sobie pytanie, dlaczego człowiek nie żyje wiecznie tak ja ciała niebieskie, i tak odpowiedział na pytanie: „Ludzie dlatego giną, że nie mogą związać początku z końcem”. Życie ludzki wyobrażał sobie jako linie prostą, która ma dwa punkty – jeden punkt to narodziny, drugi to śmierć. Z kolei życie bogów przebiega po linii kolistej. Linia kolista symbolizuje byt wieczny, posiada początek związany z końcem: „Wspólny jest bowiem początek i koniec na obwodzie koła” mawiał Heraklit z Efezu. Ruch kolisty przysługuje również duszom ludzi i ciał niebieskich. Jednak dusze ludzkie są słabsze co powoduje, że nie mogą dać ożywionym przez siebie ciałom, swojego kolistego i wiecznego ruchu. W człowieku tylko dusza ludzka jest nieśmiertelna, ciało poruszając się po linii prostej: rodzi się, dojrzewa i na końcu umiera.
Rodzi się pytania co dzieje się z duszą ludzką po śmierci ciała? Niestety w zachowanych fragmentach nie ma żadnej wzmianki o metempsychozie, którą przejęli od orfików pitagorejczycy. Jeżeli Alkmajon należał do pitagorejczyków (a jest duże prawdopodobieństwo, że należał), to musiał przyjąć ich pogląd na wędrówkę duszy po śmierci ciała.

Brak komentarzy | Dodaj komentarz |