

Masynissa
Masynissa żył w latach 238 – 148 p.n.e. (daty przybliżone). Był królem Numidii, sprzymierzonym z Rzymianami. Odegrał dużą rolę w końcowych latach drugiej wojny punickiej, biorąc udział między innymi w bitwie pod Zamą.
Masynissa przyszedł na świat w Cyrcie, stolicy wschodniej części Numidii, jako drugi syn króla Gai. Swoją młodość spędził w Kartaginie jako zakładnik, gwarantujący lojalność swojego ojca. Odebrał tam staranne wykształcenie zarówno po łacinie jak i w grece.
Kiedy wybuchła druga wojna punicka, Masynissa walczył po stronie Kartaginy przeciwko Syfaksowi, władcy zachodniej Numidii, sprzymierzonemu z Rzymianami. Mimo młodego wieku Masynissa, stojąc na czele armii złożonej z Numidyjczyków i posiłków kartagińskich odniósł zdecydowane zwycięstwo nad Syfaksem. Następnym miejscem, gdzie walczyła dowodzona przez Masynissę kawaleria numidyjska, była Hiszpania. Oddziały te brały udział w zwycięskich dla Kartaginy bitwach pod Castulo oraz Ilorcą. Gdy Hazdrubal Barkida w 209 roku wyruszył do Italii, by pomóc swojemu bratu Hannibalowi, Masynissa został dowódcą całej kartagińskiej kawalerii w Hiszpanii. W latach 208 – 207 umiejętnie prowadził wojnę partyzancką przeciwko wojskom Scypiona Afrykańskiego Starszego, podczas gdy Magon wraz z Hazdrubalem Gizko szkolili nowe oddziały. Połączone siły wodzów kartagińskich stoczyły z Rzymianami bitwę pod Ilipą, jednak poniosły one doszczętną klęskę. Oznaczało to ostateczną porażkę Kartaginy w Hiszpanii.
W tym samym roku król Gaia zmarł, a między Masynissą i jego bratem Oezalcesem doszło do walki o dziedzictwo po ojcu. Skorzystał na tym Syfaks, zajmując znaczną część wschodniej Numidii. Masynissa widząc przebieg wydarzeń w Hiszpanii, zrozumiał, że szala zwycięstwa przechyliła się na stronę Rzymu I zdecydował się stanąć po jego stronie. Dodatkowym bodźcem do podjęcia takiej decyzji był gest Scypiona, który uwolnił siostrzeńca Masynissy, pojmanego podczas jednej z bitew. Z kolei Syfaks, wcześniej sprzymierzony z Rzymem, teraz dzięki małżeństwu z córką Hazdrubala, stał się sojusznikiem Kartaginy.
Kiedy w 203 roku Scypion pokonał siły kartagińskie, a Syfaks dostał się do niewoli, Masynissa objął władzę nad całą Numidią. Został też uznany za lojalnego sprzymierzeńca Rzymu. Podczas bitwy pod Zamą w 202 roku Masynissa dowodził kawalerią złożoną z Numidyjczyków i Rzymian. W przeciwieństwie do większości bitew stoczonych w trakcie tego konfliktu, to Rzymianie mieli przewagę w konnicy, a w piechocie – Kartagina. Okazało się, że to właśnie manewry kawalerii przyniosły zwycięstwo Scypionowi – po rozproszeniu kartagińskiej konnicy siły Masynissy powróciły na pole bitwy i uderzyły na wojsko Hannibala od tyłu, co spowodowało niemal natychmiastową klęskę Kartagińczyków.
Po zakończeniu wojny przy poparciu Rzymu Masynissa uspokoił sytuację w Numidii. Rozszerzył także granice swojego państwa, co było zgodne z interesem republiki, która nie miała nic przeciwko temu, by sąsiedzi pokonanej Kartaginy sprawiali jej kłopoty. Dużą swobodę poczynań zapewniał mu fakt, że na mocy układu pokojowego Kartagina nie mogła powoływać armii bez pozwolenia Rzymu. Te bezkarne napady stały się bezpośrednią przyczyną wybuchu trzeciej wojny punickiej. Podczas pięćdziesięciu lat, które minęły od końca drugiej wojny punickiej, Kartagina niemal bez przerwy była obiektem napadów ze strony Numidii. Niemal wszystkie te zatargi były rozstrzygane przez Rzym na korzyść Numidii. Nic więc dziwnego, że kiedy rozpoczął się kolejny napad, Kartagińczycy stracili cierpliwość i powołali dużą armię w celu powstrzymania najeźdźców. Minęły jednak czasy wielkich zwycięstw – wojska kartagińskie poniosły upokarzającą porażkę.
Według starożytnych historyków Masynissa do końca życia (w chwili śmierci w 148 roku p.n.e. miał około 90 lat) był w doskonałej formie, i nadal osobiście dowodził swoimi armiami, atakującymi ziemie Kartaginy. Po jego śmierci Numidia została podzielona na kilka mniejszych państw, którymi rządzili synowie Masynissy.

Brak komentarzy | Dodaj komentarz |