Strona główna Redakcja Współpraca Źródła historyczne Konkursy

DOŁĄCZ DO NAS!

i odkryj historię w najnowszym wydaniu

Dołącz do społeczności histurion.pl, zakładając nowe konto lub logując się poprzez portal facebook.

  • Poznaj innych miłośników historii
  • Odkrywaj historię i poznawaj dzieje postaci historycznych
  • Poznawaj historię z pierwszej ręki ściągając źródła historyczne z naszej bazy
  • Przejrzyj spersonalizowane dane historyczne, np. które postaci historyczne obchodzą z Tobą urodziny

Rejestracja




Załóż nowe konto



LUB

Załóż nowe konto z



Jesteś już użytkownikiem?    Zaloguj się

Zaloguj się w serwisie histurion.pl

Możesz zalogować się w naszym serwisie podając swój adres e-mail oraz hasło podane podczas rejestracji. Możesz również zalogować się poprzez portal facebook.


Nie mam jeszcze konta



Zaloguj się z

Załóż nowe konto w serwisie histurion.pl



Matura WOS 1. Prawa człowieka

2017-11-03 | Autor: Dariusz Kołodziejczyk



1. Opis wymaganych pojęć



Przede wszystkim musisz zapoznać się z pojęciem praw człowieka1 i cechami praw człowieka2 . U ich podstawy leży idea, iż my wszyscy w momencie narodzin nabywamy określone prawa z samego faktu, iż jesteśmy ludźmi - jak chociażby prawo do wolności, czy prywatności. Owe prawa są posegregowane według istotności przy pomocy trzech generacji praw człowieka3 . Proszę zapoznaj się z tym podziałem dokładnie, gdyż z doświadczenia wiem, iż maturzystom dostosowanie przykładów praw sprawią pewną trudność. Geneza powstawania praw człowiek jest dosyć zawiła. Jeszcze na początku XX wieku uznawanie praw człowieka leżało w gestii poszczególnych państw. Nie było żadnego uniwersalnego i prawnie wiążącego katalogu praw człowieka. Dyskusja na ten temat rozpoczęła się po II wojnie światowej, a forum dyskusyjnym stała się Organizacja Narodów Zjednoczonych. Jeszcze w 1945 roku podpisano Kartę Narodów Zjednoczonych4 , która de facto powołała do życia ONZ, a trzy lata później przyjęto Powszechną Deklaracje Praw Człowieka5 (zauważ, iż nie była ona prawnie wiążącym dokumentem). Następne dokumenty, czyli Europejska Konwencja Praw Człowieka6 oraz MPPOiP7 wraz z MPPGSiK8 są już prawnie wiążące. Ostatnim dokumentem, który musisz znać jest Karta Praw Podstawowych UE9 . Czy pamiętasz dlaczego w Polsce wzbudzała tyle kontrowersji ? Warto również zapoznać się z ważniejszymi konwencjami10 powstałymi pod auspicjami ONZ, mimo iż ? tu zapewne westchniesz z ulgą ? nie musisz ich znać na pamięć.

Jednak teraz proszę, abyś wytężył swoją pamięć do maksymalnego poziomu. Dużą bowiem trudność sprawia maturzystom przypisanie organów i agend do konkretnych organizacji ? nagminne jest mylenie organów Rady Europy z organami ONZ czy Unii Europejskiej. Dla ułatwienia rozdzieliliśmy systemy praw człowieka podług poniższych organizacji:

Oprócz rządowych instytucji musisz znać również organizacje pozarządowe. Jako instytucje niezależne od rządów poszczególnych państw są one czynnikiem obiektywnej kontroli jakości przestrzegania praw człowieka i pełnią funkcję wywierania nacisku na państwa w sytuacjach kolizyjnych. Najstarszą z nich jest Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża11 , a jedną z największych Amnesty International12 . Należałoby też wiedzieć trochę o Międzynarodowej Helsińskiej Federacji Praw Człowieka13 , Human Rights Watch14 oraz o - założonej przez Janinę Ocholską - Polskiej Akcji Humanitarnej15 . Pamiętaj też, iż ze strefą standardów prawa humanitarnego w ścisłym związku pozostaje także działalność Międzynarodowego Trybunału Karnego16 . Na koniec, będąc przy temacie sądownictwa, warto zapoznać się z mało znanym terminem probacji17 .

Ostatni akapit, wymagany przy maturze rozszerzonej stanowi znajomość przykładów rodzajów łamanych praw (uchodźca18 , ksenofobia19 ) oraz państw gdzie są łamane20 wraz z umiejętnością oceny skuteczności współczesnego systemu ochrony praw człowieka.



2. Osoby związane z prawami człowieka



Należy znać Rzecznia Praw Obywatelskich, urzędującego Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz wybranych laureatów pokojowej nagrody nobla

Irena Lipowicz
Rzecznik Praw Obywatelskich
Emily O'Reilly
Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich
Liu Xiaobo
Laureat Nagrody Nobla za walkę o prawa człowieka w Chinach
Jasir Arafat
Laureat Nagrody Nobla za wysiłki na rzecz pokoju w Palestynie


3. Pytania egzaminacyjne



Matura z maja 2010 roku poziom rozszerzony

Zadanie 7. (2 pkt)

Podaj nazwy organów (organizacji) upoważnionych przez ONZ do:

podejmowania działań na rzecz ochrony dzieci, przezwyciężania przeszkód w ich rozwoju, takich jak bieda, przemoc, choroby i dyskryminacja.
UNICEF
zapewniania międzynarodowej ochrony uchodźcom i poszukiwania trwałych rozwiązań problemu uchodźców na świecie.
Wysoki Komisarz ONZ ds. Uchodźców
Pokaż odpowiedzi
Często maturzyści mają problem z podaniem pełnej nazwy drugiej organizacji

Zadanie 8. (1 pkt)

Uporządkuj chronologicznie wymienione dokumenty dotyczące ochrony praw i wolności człowieka. Dokument uchwalony najwcześniej oznacz numerem 1, kolejne 2, 3.

A. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
1
B. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej
3
C. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych
2

Arkusz próbny matura z Nowinami ze stycznia 2012 roku - poziom rozszerzony

Zadanie 9. (2 pkt)

Wśród podanych praw człowieka wskaż te, które zaliczamy do I generacji poprzez wypisanie numerów, które oznaczają:

1) prawo do nauki
2) równość wobec prawa
3) prawo do rozwoju
4) prawo do emerytury
5) prawo do własności
6) tajemnica korespondencji
7) prawo do demokracji
8) prawo do korzystania z dóbr kultury
2, 5, 6

Arkusz maturalny z maja 2013 - poziom podstawowy

Zadanie 17. (2 pkt)

Podkreśl dwie nazwy praw lub wolności człowieka, które w Konstytucji Rzeczypospolitej określone są jako prawa i wolności ekonomiczne, socjalne i kulturalne.

A. wolność zrzeszania się
B. wolność wyboru zawodu
C. prawo udziału w referendum
D. prawo do ochrony prywatności
E. prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska

B, E
Pokaż odpowiedź
Aby tego typu pytania nie sprawiały trudności, warto przeczytać Konstytucję , która w artykułach od 64 do 80 wymienia te prawa.

Zadanie 23. (3 pkt)

Na podstawie ilustracji i własnej wiedzy wykonaj polecenia.

A. Podaj nazwę problemu, który został zilustrowany na plakacie.
łamanie praw człowieka w Chinach oraz wobec ludności tybetańskiej, przymusowe wysiedlenia obywateli w ramach przygotowań do igrzysk olimpijskich w Pekinie.

B. Sformułuj dwa merytoryczne argumenty za udziałem w akcji mającej na celu zaprotestowanie przeciwko temu problemowi.
- prawa człowieka są prawami powszechnymi, przyrodzonymi i niezbywalnymi
- działania państwa chińskiego (represje wobec ludności) były przeciwne wobec idei olimpijskiej, której przyświeca idea pokoju

Arkusz próbny maturalny Operonu z listopada 2010 - poziom rozszerzony

Zadanie 12. (1 pkt)

Podaj pełną nazwę opisanej organizacji międzynarodowej.

Organizacja ta działa na rzecz zmniejszenia ryzyka konfliktów w Europie, zajmuje się ochroną praw człowieka oraz pokojowym rozstrzyganiem sporów. Geneza jej powstania wiąże się ze zwołaniem w połowie lat 70. XX wieku konferencji, w której wzięły udział państwa z dwóch wrogo nastawionych do siebie bloków: demokratycznego i komunistycznego. Od 1994 roku organizacja ta ma siedzibę w Wiedniu.

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
Pokaż odpowiedź
Podanie skrótu OBWE jest niewystarczające

Arkusz próbny ze stycznia 2009 roku - poziom rozszerzony

Zadanie 1. (1 pkt)

Do trzeciej generacji praw człowieka zaliczamy

A. prawo do korzystania ze środowiska naturalnego.
B. prawo do wyboru miejsca zamieszkania.
C. prawo do wypoczynku.
D. prawo do zasiłku dla bezrobotnych.

A

Analiza materiałów źródłowych z maja 2014 r. - poziom rozszerzony

Zadanie 17. (1 pkt)

Rozstrzygnij, czy Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ma charakter wiążący. Odpowiedź uzasadnij, odwołując się do obu materiałów źródłowych.

Fragment Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka:

Zgromadzenie Ogólne ogłasza niniejszą Powszechną Deklarację Praw Człowieka jako wspólny standard do osiągnięcia przez wszystkie ludy i narody, tak aby każda jednostka i każdy organ społeczny, mając stale na względzie niniejszą Deklarację, dążyły poprzez nauczanie i wychowanie do zapewnienia poszanowania tych praw i wolności, jak również do zabezpieczenia, poprzez rozwój środków o charakterze krajowym i międzynarodowym, ich powszechnego i skutecznego uznania i przestrzegania [...].

Fragment Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności:

Rządy Państw-Sygnatariuszy [...] zdecydowane, jako Rządy Państw europejskich działających w tym samym duchu i posiadających wspólne dziedzictwo tradycji politycznych, ideałów wolności i rządów prawa, podjąć pierwsze kroki dla zbiorowego urzeczywistniania niektórych praw wymienionych w Powszechnej Deklaracji, [...] przyznają każdej osobie podlegającej ich jurysdykcji prawa i wolności określone w Rozdziale I niniejszej Konwencji.

Nie ma charakteru wiążącego. Charakter wiążący ma tylko Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolnościach - dla członków Rady Europy.
Pokaż odpowiedź
Pamiętaj, że Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, chociaż odegrała dużą rolę w dalszym unormowaniu praw człowieka, nie stanowiła mocy wiażącej dla rządów państw-sygnatariuszy.

Zadanie 18. (1 pkt)

Na podstawie tekstu źródłowego podaj dwa zarzuty tytułowego bohatera artykułu wobec przeciwników poglądu o uniwersalności praw człowieka.

Fragment artykułu Gazety Wyborczej:

W listopadzie 2001 r. na Uniwersytecie Columbia podczas konferencji o uniwersalności praw człowieka wielu prelegentów kwestionowało ich powszechną przydatność [...]. Przerzucano się zniewalającymi filozoficznymi i moralnymi argumentami za uniwersalnością praw człowieka i przeciw niej. Nigdy nie zapomnę wystąpienia siedzącego w końcu sali [...] mężczyzny. ? Na imię mi Koi ? powiedział ? Jestem z Kenii. Siedziałem w więzieniu 17 lat, byłem torturowany, nie mam chyba ani jednej kości, która nie była złamana [...]. Chcę wam powiedzieć dwie rzeczy ? mówił dalej ? Po pierwsze, że kiedy siedziałem w więzieniu, moi kaci rozmawiali ze mną. Chcieli, żebym współpracował, wydał towarzyszy. Na przemian grozili mi i obiecywali. Rozumiałem wszystko, co mówią. Teraz, kiedy rozmawiacie tu tak naprawdę o moim życiu, rozumiem mało. Jednak zrozumiałem dość, żeby powiedzieć drugą rzecz. Niektórzy z was mówią, że prawa człowieka nie są uniwersalne. Podajecie skomplikowane argumenty. Chcę wam powiedzieć, że kiedy siedziałem w więzieniu, kiedy mnie torturowali, nigdy ani przez chwilę nie przyszło mi do głowy, że jest jakiś powód usprawiedliwiający zadawanie przez jednego człowieka takiego bólu drugiemu człowiekowi.

- brak etycznego usprawiedliwienia dla zadawania tortur
- abstrakcyjność argumentów przeciwników tezy o uniwersalności praw człowieka

Zadanie 20. (1 pkt)

Rozpoznaj osoby znane z działalności na rzecz rozwoju praw człowieka i nagrodzone za tę działalność Pokojową Nagrodą Nobla ? podpisz fotografie.

Zwierzchnik Buddyzmu tybetańskiego; od 1959 roku przebywający na uchodźstwie.
Dalajlama

Założycielka zgromadzenia Misjonarek Miłości; błogosławiona Kościoła katolickiego.
Matka Teresa z Kalkuty
Pokaż odpowiedzi
liczne odpowiedzi Matka Teresa lub Święta matka Teresa były błędne

Na koniec jedno wypracowanie związane z prawami człowieka, które pojawiło się na maturze w 2014 roku

Zadanie 24. (20 pkt)

Wybierz jeden z podanych tematów i napisz wypracowanie. Wykorzystaj materiały źródłowe zamieszczone w II części arkusza.

Temat nr 1
Scharakteryzuj system ochrony praw człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz ? odwołując się do przykładów dwóch państw ? kwestię łamania praw i wolności człowieka w XXI wieku.

Tutaj potrzebny dodatkowy opis

Przypisy

1. Prawa człowieka - Prawa człowieka to podstawowe normy przysługujące każdemu z nas, wynikające z samego faktu bycia człowiekiem. Są to prawa, które obowiązują i występują z wyłącznie w relacjach jednostki z władzą.

2. Cechy praw człowieka -

3. Generacje praw człowieka - Wśród praw człowieka wyróżnia się prawa I, II, i III generacji. Należy pamiętać, że prawa człowieka każdej z tych generacji nie są traktowane jednakowo. Najważniejsze są oczywiście prawa I generacji i uznaje się je za bezwzględnie obowiązujące. Do katalogu tych praw należą wolności osobiste i wolności polityczne oraz pewne prawa (np. do życia, do azylu, wolności czy prywatności). Z praw tych nie wynika, aby państwo miało obowiązek zapewniania czegoś obywatelom, ale prawa te określają czego państwo nie może czynić obywatelom. W tej grupie jest również prawo do własności, korzystania z owoców swojej pracy, prawo do sądu, czy ostatnio dodane prawo do ochrony danych osobowych. Niespełnienie praw I generacji to łamanie praw człowieka. Prawa II generacji są też ważne, ale na ich realizację stać tylko państwa zamożne. Znajdziemy wśród nich prawa dotyczące sfery pracy (prawo do pracy, odpoczynku, BHP, zrzeszania się pracowników), jak i prawa ze sfery socjalnej (np. do opieki socjalnej, do nauki czy uczestnictwa w życiu kulturalnym). A zatem prawa II generacji dotyczą tego co powinno państwo zapewnić obywatelowi. Prawa III generacji są natomiast ogólnikowymi deklaracjami dążeń ludzkości. Są one nazywane ogólnie jako prawa do rozwoju (do samorealizacji, zdrowego środowiska naturalnego, twórczości, jak również do pomocy humanitarnej czy pokoju). Niekiedy wymienia się również prawa mniejszości jako prawa IV generacji.

4. Karta Narodów Zjednoczonych - Podpisało ją na konferencji w San Francisco, 26 czerwca 1945 roku blisko 40 organizacji pozarządowych. Zaapelowano w niej o poświęcenie większej uwagi przestrzeganiu praw człowieka. Treść artykułów Karty ma moc prawa międzynarodowego, a więc jest dokumentem prawnie wiążącym wszystkich członków Narodów Zjednoczonych. Przyjęto w niej zasadę bezwarunkowego poszanowania praw człowieka oraz daleko idącej współpracy z Narodami Zjednoczonymi i innymi państwami w tym zakresie. Karta nie wyszczególnia praw człowieka i nie zawiera wyraźnych wskazówek odnośnie wdrożenia jej postanowień do krajowego porządku prawnego państw ? członków.

5. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka - Została opracowana przez powołaną przez Narody Zjednoczone w 1946 roku Komisję Praw Człowieka i przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne 10 grudnia 1948 roku w Paryżu. Wskazując na przyrodzoną godność ludzką oraz niezaprzeczalność prawa do wolności i równości. Deklaracja była aktem bezprecedensowym. Stworzyła pierwszy filar praw człowieka oraz stanowiła swego rodzaju kamień węgielny, w oparciu o który dokonywał się proces ewolucyjnego powstawania międzynarodowego prawa specjalizującego się w ochronie praw człowieka. Chociaż deklaracja jest wyrazem woli politycznej, a nie prawnie wiążącym dokumentem, uzyskała ona powszechną akceptację ze strony państw członkowskich. Deklarację przyjęto bez sprzeciwu, ale 8 państw w tym Polska wstrzymało się od głosowania.

6. Europejska Konwencja Praw Człowieka - Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności nazywana w również Europejską Konwencją Praw Człowieka (EKPC) lub Konwencją Europejską została zawarta przez państwa członkowskie Rady Europy w 1950 roku w Rzymie, weszła w życie w 1953 roku (przez Polskę ratyfikowana w 1992 roku). Oprócz dokumentu wyjściowego wielokrotnie poszerzano zakres przedmiotowy konwencji, włączając protokoły dodatkowe. Wymienia chronione praw i wolności człowieka; prawo do życia, wolności, nietykalności, tajemnicy korespondencji, wolność przekonań i publikacji, sumienia i wyznania. Zapewnia również wolność wyborów, swobodę przemieszczania się, wprowadza zakaz tortur, pracy przymusowej oraz znosi karę śmierci. Jej rola polega nie tylko na ustaleniu katalogu praw, ale na ustanowieniu procedury kontrolnej polegającej na zbudowaniu w Europie zbiorowego systemu ochrony praw człowieka zawartych w Powszechnej Deklaracji Praw. Wykonywanie tej funkcji powierzono najpierw Europejskiemu Trybunałowi Praw Człowieka (utworzonemu w 1959 r,). Trybunał nie jest organem Rady Europy ale organem sądowniczym, mającym swoją siedzibę w Strasburgu. Zgodnie z postanowieniami Konwencji w przypadku naruszenia jej postanowień państwa ? strony oraz indywidualni skarżący mogą występować ze skargami do Trybunału, którego wyroki są wiążące.

7. MPPOiP - Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych uchwalony został przez ONZ w 1966 roku (wszedł w życie 23 marca 1976 roku). Polska ratyfikowała go w 1977 roku. Dokument ten ma wiążący charakter prawny, wymienia prawa i wolności człowieka oraz zobowiązania państwa ? strony wobec obywateli. Na straży przestrzegania postanowień Paktu powołany został Komitet Praw Człowieka, którego szczegóły działania określone zostały w Pierwszym Protokole Fakultatywnym do Paktu. W 1989 roku wydano również Drugi Protokół Fakultatywny, w którym postulowano zniesienia kary śmierci (przez Polskę został on podpisany 21 marca 2000 r., ale nie ratyfikowany). Obywatele państw, które ratyfikowały Pierwszy Protokół Fakultatywny (Polska uczyniła to 7 listopada 1991 roku) mogą składać do Komitetu Praw Człowieka skargi oraz interwencje w razie złamania postanowień Paktu. Orzeczenia Komitetu nie mają mocy wiążącej dla państw z uwagi jednak międzynarodowy autorytet w praktyce są przestrzegane.

8. MPPGSiK - Międzynarodowy Pakiet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych to dokument przyjęty przez ONZ w 1966 roku, który wszedł w życie 3 stycznia 1976 roku. Przez Polskę ratyfikowany w 1977 roku. Pakt konkretyzuje i rozszerza katalog praw człowieka i jako umowa międzynarodowa jest obowiązujący dla państw, które go ratyfikowały. Zawiera m. in. prawo narodów do samostanowienia, do pracy czy tworzenia związków zawodowych. Kontrolę przestrzegania swoich postanowień Traktat powierza Radzie Gospodarczej i Społecznej ONZ, zaś państwa zobowiązuje do składania sprawozdań z realizacji Paktu do powołanego Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. W dniu 5 maja 2013 roku wszedł w życie uchwalony w 2008 roku Protokół Fakultatywny do Paktu, który przewiduje również możliwość składania do komitetu skarg.

9. Karta Praw Podstawowych UE - Została ogłoszona i podpisana 7 grudnia 2000 roku w trakcie szczytu w Nicei. Treścią KPP są zagadnienia praw obywatelskich, które są gwarantowane we wszystkich państwach UE. Karta miała stanowić integralną część traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy. Po upadku traktatu konstytucyjnego (odrzuconego w referendach we Francji i Holandii) Karta została włączona do traktatu lizbońskiego i zaczęła obowiązywać po jego ratyfikowaniu. Nie we wszystkich krajach postanowienia karty zaczęły obowiązywać w pełni, gdyż rządy Wielkiej Brytanii i Polski ograniczyły zakres obowiązywania karty poprzez przyjęcie tzw. protokołu brytyjskiego (chodziło o kwestie ograniczające ingerencję Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w orzecznictwo krajowe). Karta Praw Podstawowych składa się z 7 rozdziałów (Godność, Swobody, Równość, Solidarność, Prawa Obywatelskie, Sprawiedliwość, Postanowienia Ogólne) i z 54 artykułów, w których są sformułowane prawa społeczne, polityczne i ekonomiczne przysługujące każdemu obywatelowi Unii. Karta ustanawia również prawo obywateli do kierowania petycji do Parlamentu Europejskiego i skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Dokument wszedł w życie 1 grudnia 2009 roku.

10. Ważniejsze konwencje ONZ - Od 1948 roku w ONZ przyjęto blisko 60 traktatów i deklaracji. Oto niektóre z nich: Konwencje: 1. o zapobieganiu i karaniu zbrodni ludobójstwa (1948 r.) 2. dotycząca statusu uchodźców (1965 r.) 3. w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej (1973 r.)4. o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu (1979 r.)5. przeciwko torturom (1989 r.) 6. o prawach dziecka (1990 r.) Deklaracje: 1. o przyznaniu niepodległości krajom i narodom kolonialnym (1960 r.) 2. w sprawie wszelkich form dyskryminacji kobiet ( 1967 roku) 3. o azylu terytorialnym, o prawie do rozwoju (1992 r.) 4. o prawach osób należących do mniejszości narodowych lub etnicznych, religijnych i językowych ( 1992 r.)

11. Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża - Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża to największa i najbardziej poważana na świecie grupa pozarządowych organizacji humanitarnych. Powstała staraniami szwajcarskiego kupca Jeana Henri Dunanta, który będąc świadkiem bitwy pod Solferino w czasie wojny francusko-austriackiej był wstrząśnięty losem rannych. W 1864 roku został zawarty traktat międzynarodowy zwany Konwencją Genewską o ,,polepszeniu losu rannych w armiach czynnych??. Czerwony krzyż został wówczas uznany za znak wojskowej służby zdrowia. Jego odpowiednikiem muzułmańskim jest czerwony półksiężyc. W 1901 roku Dunant został laureatem pokojowej Nagrody Nobla.

12. Amnesty International - Międzynarodowa organizacja pozarządowa, której założeniem jest zapobieganie naruszeniom praw człowieka wszelkimi pokojowymi sposobami. Początki jej istnienia datowane są na 1960 rok, a inicjatorem był prawnik brytyjski Peter Benenson. Organizacja była laureatem pokojowej Nagrody Nobla w 1977 roku. Organizacja walczy o zniesienie kary śmierci, zaprzestania tortur i uwalniania więźniów politycznych. Publikuje artykuły na temat stopnia przestrzegania praw człowieka w poszczególnych krajach i organizuje akcje protestacyjne mające na celu ochronę represjonowanych.

13. Międzynarodowa Helsińska Federacja Obrony Praw Człowieka - Międzynarodowa Helsińska Federacja Obrony Praw Człowieka - organizacja założona w 1982 roku zrzeszała ponad 20 Komitetów Helsińskich. Powołane one zostały do kontrolowania respektowania praw człowieka przez państwa ? sygnatariuszy Aktu Końcowego KBWE. Członkowie działającego w Polsce od 1982 roku Komitetu Helsińskiego po zmianie ustroju politycznego założyli Helsińską Fundację Praw Człowieka z siedzibą w Warszawie, która jest raczej instytutem naukowo-badawczym działającym w dziedzinie ochrony praw człowieka.

14. Human Rights Watch - Zajmuje się monitorowaniem przestrzegania praw człowieka w różnych rejonach świata. Skupia się przede wszystkim na obronie wolności słowa i przekonań, zwalczaniu cenzury, zapewnieniu oskarżonym prawa do uczciwego procesu i ewentualnego azylu, przeciwdziała zabójstwom politycznym, zapobiega torturom i arbitralnemu pozbawianiu wolności, ochronie praw kobiet (w tym prawa do aborcji) i praw dziecka, zwalczaniu przekazywania broni reżimom i partyzantom naruszającym prawa człowieka. Jej siedziba mieści się w Nowym Jorku.

15. Polska Akcja Humanitarna - Polska Akcja Humanitarna - organizacja humanitarna założona w 1994 roku i prowadzona przez Janinę Ochojską. Jest organizacją pożytku publicznego. Misją jej jest ,,uczynić świat lepszym przez zmniejszenie cierpienia i niesienie wartości humanitarnych??. Jedne z najsłynniejszych akcji PAH'u to Program Pajacyk - dożywianie dzieci oraz Kampania Wodna - zebranie funduszy na pomoc ludziom nie mającym dostępu do wody pitnej.

16. Międzynarodowy Trybunał Karny - Międzynarodowy Trybunał Karny to stały, niezawisły organ sądowy z siedzibą w Hadze, który utworzono w 1998 roku (w praktyce rozpoczął funkcjonowanie w 2003 roku). Jest on właściwy w zakresie sądzenia najpoważniejszych zbrodni prawa międzynarodowego, w szczególności ludobójstwa, przeciwko ludzkości, zbrodni wojennych oraz zbrodni agresji. Funkcjonują też trybunały powołane do rozpatrywania zbrodni na określonych terytoriach np. Międzynarodowy Trybunał Karny ds. Zbrodni w b. Jugosławii, Międzynarodowy Trybunał Karny ds. Zbrodni w Rwandzie czy Sąd Specjalny dla Sierra Leone.

17. Probacja - Probacja - ogólna nazwa instytucji służących resocjalizacji i prewencji kryminalnej, opierająca się na założeniu, iż efekt resocjalizacyjny można osiągnąć w warunkach kontrolowanej wolności, nakładając na sprawcę stosowne obowiązki i poddaniu go dozorowi kuratora.

18. Uchodźca - Uchodźca - osoba, która musi opuścić teren na którym mieszka z powodu narażenia życia, zdrowia czy wolności. Sytuacja taka spowodowana może być działaniami zbrojnymi, prześladowaniami na tle religijnym, rasowym czy politycznym. Termin pochodzi z konwencji genewskiej ws. Uchodźców z 1951 roku.

19. Ksenofobia - Ksenofobia to niechęć, strach wobec obcych, przesadne wyrażanie niechęci wobec cudzoziemców. Jej źródłem jest często bezkrytyczne podejście do stereotypów etnicznych.

20. Przykłady łamania praw człowieka na świecie - Według raportu Amnesty International w 2012 roku naruszono prawa milionów osób, które uciekły przed konfliktami i prześladowaniami, czy też migrowały w poszukiwaniu pracy i lepszego życia. Organizacja oskarża rządy na całym świecie o to, że są one bardziej zainteresowane ochroną swoich granic niż ochroną ludzi i przysługujących im praw człowieka. W 2012 roku od Korei Północnej po Mali, Sudan i Demokratyczną Republikę Kongo, doszło do szeregu nadzwyczajnych wydarzeń, które zmusiły wiele osób do ucieczki ze swoich domów w nadziei na znalezienie bezpiecznego schronienia. W dalszym ciągu dochodzi do ataków wojska syryjskiego na ludność cywilną, która przeciwstawia się rządowi. Również uzbrojone ugrupowania dokonują tortur, egzekucji i bezprawnych przetrzymań. Do innych wydarzeń należało w ostatnich latach dokonywanie gwałtów przez zbrojne ugrupowania w Mali, Czadzie, Sudanie czy Kongo. W Afganistanie i Pakistanie talibowie dokonują egzekucji na kobietach i dziewczynkach. Również na Bałkanach zmalało prawdopodobieństwo, że niektóre ofiary zbrodni wojennych z lat 90 doczekają się sprawiedliwości. Nadzieję na polepszenie tej sytuacji daje podpisanie w marcu 2013 rolu traktatu ONZ o handlu bronią. Może to zapobiec przepływom broni do krajów, w których zostałaby ona użyta w celu popełnienia zbrodni. Traktat zobowiązuje bowiem wszystkie rządy do oceny ryzyka transferu broni do innego kraju. Ponadto przeciwwagą dla bierności i zasłaniania się suwerennością jest wolność słowa. Pomimo, że dalej staje się ona celem ataków i ograniczeń przez władze na całym świecie, zmieniające się media dają szansę na ujawnienie przypadków łamania praw człowieka. Dzięki stronom internetowym i blogom, każda osoba może dotrzeć do tysięcy ludzi na całym świecie i uaktywnić społeczność międzynarodową w obronie praw człowieka.



Etykiety:
Matura WOS Prawa człowieka



Podziel się!
        
Przeczytaj również...

Wyraź swoje zdanie :

Komentujesz jako użytkownik niezarejestrowany - gość. Z tego powodu, zanim komentarz pojawi się na stronie będzie musiał zostać zaakceptowany przez naszą redakcję. Aby Twój komentarz został od razu opublikowany na naszych łamach zachęcamy do darmowej rejestracji!

Brak komentarzyDodaj komentarz

Nasz facebook

Ciekawostka

Postać historyczna

Losowe zdjęcie

histurion.pl
Najnowocześniejszy polski portal historyczny

Matura 2022

Historia

Inne

Copyright © 2006-2022 by histurion.pl. Korzystając z portalu akceptujesz wykorzystanie przez nas plików cookies.