Szarkaliszarri

Szarkaliszarri (2254-2231 p.n.e.)

Następcą Naramsina był jego syn, Szarkaliszarri, który powrócił do pojedynczego tytułu „króla Akadu”. Zapewne więc nie w pełni udało mu się zachować pozostawione przez ojca dziedzictwo. Symptomatyczne mogą tu być wydarzenia związane z Elamem, w którego zasięgu pozostawała główna droga handlowa wiodąca ku [93/94] wschodowi. Dowiadujemy się wprawdzie, że Szarkaliszarri zwyciężył w bitwie z siłami Elamu i Zahary, lecz miejsce tego starcia mówi samo za siebie. Akadyjczycy zatrzymali mianowicie wrogie siły pod Akszak, miastem nad Tygrysem, leżącym niezbyt daleko na północ od samego Akadu. Wynika stąd, że Elam wyzwolił się i umocnił dostatecznie, by rzucić wyzwanie Szarkaliszarriemu. Król Elamu Puzurinszuszinak miał nawet apetyt na przejęcie akadyjskiego imperium, na co wskazuje używanie przezeń tytułu Naramsina: „król czterech stron świata”.

Więcej szczęścia miał Szarkaliszarri na zachodzie. Na terytorium Syrii pokonał bowiem Amorytów w Baszar (góry Biszri). Na północnym wschodzie natomiast zwyciężył Gutejczyków, a ich króla Szarlaga wziął do niewoli. Ta ostatnia kampania wydaje się próbą powstrzymania coraz bardziej niszczycielskich najazdów Gutejczyków na urodzajne niziny Mezopotamii.

Szarkaliszarri poświęcał także uwagę odbudowie świątyń, przede wszystkim rozpoczętym przez Naramsina pracom przy najważniejszym przybytku Ekur, gdzie jego ojciec zdołał tylko położyć część fundamentów pod nową budowlę. Szarkaliszarri kontynuował i ukończył dzieło wznoszenia świątyni. Jeden rok jego panowania zapisany jest jako rok położenia fundamentów, inny jako rok mianowania wodza Puzuresztara kierownikiem prac budowlanych.

Według późnej tradycji Szarkaliszarri również został zamordowany przez swych dworzan, a jego śmierć zapoczątkowała około trzechletni okres bezkrólewia, podczas którego czterech władców - Igigi, Nanum, Imi, i Elulu - bezskutecznie starało się o tron. „Kto był królem? Kto nie był królem?” - pyta zdezorientowany autor sumeryjskiej Listy królów.

Ostatecznie tron objął Dudu (2189-2169 p.n.e.), tytułując się „Potężnym królem Akadu”. Po nim nastąpił jego syn, Szuturul (2168-2154 p.n.e.), który przyjął tytulaturę ojca i utrzymywał zapewne władzę nad odziedziczonym terytorium. Zasięg granic państwa musiał być już jednak w znacznym stopniu ograniczony.

Szuturul był ostatnim królem Akadu i wydaje się, że wkrótce po jego śmierci samo miasto zostało zniszczone. Znana nam tradycja sugeruje, że coraz częstsze najazdy gutejskich górali zdołały w końcu zupełnie unicestwić normalne funkcjonowanie gospodarki, czyniąc drogi lądowe i wodne niebezpiecznymi dla kupieckich wypraw, a normalną pracę na polach niemożliwą. Upadek gospodarczy i szerzący się w konsekwencji głód doprowadziły do rozproszenia się ludności.

Gutejczycy, którzy opanowali południową Mezopotamię, stali się też jej nominalnymi królami. Władali oni terytorium sięgającym aż do Ummy nad Iturungalem (lecz chyba nie regionem Girsu-Lagasz), a nad Eufratem do Nippur, ale na pewno nie położonymi bardziej na południe okolicami Uruk i Ur.

Wyraź swoje zdanie :

Komentujesz jako użytkownik niezarejestrowany - gość. Z tego powodu, zanim komentarz pojawi się na stronie będzie musiał zostać zaakceptowany przez naszą redakcję. Aby Twój komentarz został od razu opublikowany na naszych łamach zachęcamy do darmowej rejestracji!

Nick* :

Email* :

Dodaj komentarz