Jamblich

Jamblich

Jamblich, Iamblichos, z Babilonu lub z Syrii (2. poł. II w.), grecki pisarz, autor Historii babilońskiej o Synonidzie i Rodanesie (Babyloniak - prawdopodobnie 16 ksiąg), która zachowała się w streszczeniu Focjusza. Utwór Jamblicha miał wpływ na nowożytny romans europejski XVII i XVIII w.

Jamblich, drugim autorem, poświęcił osobne dzieło Pitagorasowi i pitagorejczykom. Poprzez edukację Jamblich związany był ze szkołą Plotyna, ale jego neoplatonizm bardziej odpowiada naukom głoszonym przez Numeniosa z Apamei i jego szkołę, które można by określić jako „platonizm pitagoryzujący". Sądząc po zachowanych tekstach (np. De mysteriis), sam Jamblich był przede wszystkim mistykiem religijnym i teurgiem, wierzącym w możliwość wpływania na siły nadprzyrodzone rządzące światem. Celem ludzkiego życia było, według niego, stałe podtrzymywanie kontaktu z owymi siłami, a drogą do jego realizacji „życie pitagorejskie" (pythagoricos bios). Te specyficzne wyobrażenia przejęli następnie uczniowie Jamblicha, a ich losy są dobrą ilustracją wyznawanych przez nich poglądów.

W prologu do swojego traktatu (V.P., I, 1-2) Jamblich napisał, że filozofia Pitagorasa pochodzi od bogów i tylko z ich pomocą można ją opisać, ponieważ wielkość tej nauki przekracza zdolność ludzkiego pojmowania. Z dalszej lektury wynika, że historia życia Pitagorasa była tylko swego rodzaju literackim kostiumem, który posłużył Jamblichowi do skomponowania biografii idealnego Filozofa, któremu Mistrz z Krotony użyczył swego imienia. W konsekwencji powstało coś na kształt portretu moralnego mistrza, założyciela sekty, stworzonego na użytek własnej grupy wyznaniowej. Jamblich przedstawił Pitagorasa jako taumaturga, depozytariusza wiedzy tajemnej i, co warte podkreślenia, proroka nowej wiary. Z jego dzieła wyłania się też dosyć dziwny obraz filozofii pitagorejskiej: w wydaniu Jamblicha jest ona w dużej mierze skrzywionym odbiciem koncepcji platońskich i stoickich, wzbogaconych o charakterystyczne dla neopitagoreizmu elementy wschodniej magii, nie zaś odzwierciedleniem rzeczywistych nauk Pitagorasa, znanych z pism pitagorejczyków z V i IV w. p.n.e.

Biografia Jamblicha, podobnie jak teksty wielu innych autorów późnoantycznych, pełna jest literackich toposów, których przydatność w odtwarzaniu konkretnej rzeczywistości historycznej jest bardzo wątpliwa. Nie wydaje się też, aby Jamblich mógł posiadać wiarygodne informacje o pitagorejczykach w Rzymie w okresie republiki. Nie można też zapominać, że uważając się za adepta pitagoreizmu był osobiście zainteresowany w podkreślaniu znaczenia tego zjawiska w przeszłości.

Wyraź swoje zdanie :

Komentujesz jako użytkownik niezarejestrowany - gość. Z tego powodu, zanim komentarz pojawi się na stronie będzie musiał zostać zaakceptowany przez naszą redakcję. Aby Twój komentarz został od razu opublikowany na naszych łamach zachęcamy do darmowej rejestracji!

Nick* :

Email* :

Dodaj komentarz