Nabonid

Nabonid był ostatnim królem imperium nowobabilońskiego, panującym w latach 556 – 539 p.n.e. Jego pochodzenie jest okryte tajemnicą – w swoich inskrypcjach podawał, że jest ono nieistotne. Pewną wskazówką może być jednak fakt, że jego matką była ważną kapłanką boga księżyca Sina w świątyni w Harran – ostatniego punktu oporu Asyryjczyków po upadku Niniwy – a takie prestiżowe funkcje pełnili członkowie rodu królewskiego. Możliwe jest więc, że wywodził się z linii królewskiej Assurbanipala. Na pewno można tylko stwierdzić, że nie należał do poprzedniej dynastii – chaldejskiej, której najwybitniejszą postacią był Nabuchodonozor II. Nabonid przejął władzę na skutek zamachu stanu, przygotowanego przez kapłanów. Prawowity król, niepełnoletni Labashi-Marduk, został skrytobójczo zamordowany, a jego miejsce zajął właśnie Nabonid.

Podczas swojego panowania Nabonid szczególną cześć okazywał bogu Sinowi z Harranu, swojego rodzinnego miasta. Wbrew opiniom przekazywanym przez kapłanów głównego boga z babilońskiego panteonu, czyli Marduka, nie było to związane z jednoczesnymi próbami ograniczenia roli odgrywanej przez inne bóstwa babilońskie. Starał się on natomiast ograniczyć rolę kapłanów, których działania i intrygi doprowadziły do kryzysu państwa babilońskiego. Obecnie dostrzega się w Nabonidzie władcę przewidującego, który starał się zreformować swoje państwo i sposób jego zarządzania, nie zapominającego jednakże o dziedzictwie przeszłości – z jego rozkazu odbudowano bądź odnowiono wiele świątyń, np. świątynie boga Szamasza w Larsie czy w Sippar.

Około roku 553 p.n.e. Nabonid mianował swojego syna Belszarusura (biblijnego Baltazara) regentem i przekazał mu władzę w Babilonie, sam zaś udał się do oazy Tayma w Arabii. Było to o tyle ważne miejsce, że z niego można było bezpośrednio kontrolować dochodowe szlaki handlowe, przechodzące przez Arabię (podobne działania podejmowali także Asyryjczycy). W oazie Tayma Nabonid przebywał około 10 lat, podczas których zbudowano w oazie kompleks pałacowy, który został odkryty w ostatnich latach. Nie jest wiadomo, dlaczego król przebywał tak długo poza Babilonem, i dlaczego nagle powrócił. Niektóre teorie mówią, że opuścił stolicę, ponieważ nie był w stanie przezwyciężyć oporu kapłanów Marduka odnośnie wprowadzenia kultu Sina, zaś nagły powrót był spowodowany rosnącym zagrożeniem ze strony Persji oraz ciągłymi nieporozumieniami z Belszarusurem.

Na temat zdobycia Babilonu istnieją różne, nierzadko sprzeczne przekazy. Sami Persowie utrzymywali, że ludność Babilonu otworzyła bramy miasta przed Cyrusem i powitała go jako wyzwoliciela. Pisarze greccy – Herodot oraz Ksenofont – podają, że Cyrus pokonał w bitwie (o której mówi tylko Ksenofont) siły babilońskie, a następnie rozpoczął oblężenie miasta. Kiedy oblężenie nadmiernie się przeciągało, rozkazał odwrócić bieg Eufratu, co pozwoliło jego wojskom na przejście po dnie rzeki i zaatakowanie miasta. Wreszcie Berossos, kapłan boga Bela żyjący w III w. p.n.e., podaje, że Cyrus stoczył zwycięską bitwę z Babilończykami dowodzonymi przez Nabonida, który po klęsce uciekł do pobliskiej Borsippy. Kiedy Cyrus zdobył Babilon i skierował swoje wojska na Borsippę, Nabonid poddał się.

Najbardziej spójną i prawdopodobną wersję zdarzeń przedstawiają jednak Kronika Nabonida (część Kronik Babilońskich) oraz odkryta podczas badań archeologicznych inskrypcja, wspominająca odbudowę bramy Enlila po zdobyciu Babilonu. W oparciu o informacje z tych źródeł można wnioskować o następującym przebiegu wydarzeń: kiedy Cyrus maszerował w kierunku południa Mezopotamii, Babilończycy stoczyli z nim bitwę w rejonie Opis. Bitwa została rozstrzygnięta na korzyść Persów, co spowodowało, że pobliskie miasto Sippar poddało się zwycięzcom. Siły babilońskie wycofały się na południe w kierunku Eufratu, chcąc tam utworzyć linię obrony. Cyrus nie zaatakował jednak swoich przeciwników, zamiast tego wysyłając niewielki oddział maszerujący na południe wzdłuż Tygrysu, a którego zadaniem było zdobycie Babilonu z zaskoczenia. Plan powiódł się całkowicie: miasto zostało zdobyte niemal bez walki, a co więcej, w ręce Persów wpadł Nabonid, który na krótko pozostawił swoją armię i udał się do stolicy, nie wiedząc o tym, że Babilon został zdobyty. Taki obrót wydarzeń spowodował szybkie poddanie się armii babilońskiej.

W zdobytym Babilonie Persowie poczynali sobie bardzo rozważnie, chcąc przekonać do siebie ludność miasta. Przede wszystkim dowódca oddziału, który zajął miasto, stanowczo zabronił swoim żołnierzom w jakikolwiek sposób działać na szkodę mieszkańców Babilonu; co więcej, pozwolił na kontynuowanie istniejących kultów w świątyniach i nie utrudniał przeprowadzania czynności religijnych. Ważnym czynnikiem była również postawa samego króla Cyrusa, który podjął decyzję o pozostawieniu na stanowiskach wielu dotychczasowych dostojników babilońskich. Wszystkie te fakty sprawiły, że kiedy Cyrus triumfalnie wkraczał do miasta w miesiąc po jego zdobyciu, był witany z prawdziwą radością, nie jako okupant, lecz prawowity władca.

Losy Nabonida po zdobyciu Babilonu są niepewne, jednak biorąc pod uwagę tolerancyjny charakter króla Cyrusa oraz zapisy kapłana Berossosa, z dużym prawdopodobieństwem można uznać, że życie ostatniego władcy państwa nowobabilońskiego zostało oszczędzone.

Gość	creative
	Dodano: 2011-05-02 Na jakiej podstawie twierdzi się ,że Nabonid panował 17 lat? Edytuj

Wyraź swoje zdanie :

Komentujesz jako użytkownik niezarejestrowany - gość. Z tego powodu, zanim komentarz pojawi się na stronie będzie musiał zostać zaakceptowany przez naszą redakcję. Aby Twój komentarz został od razu opublikowany na naszych łamach zachęcamy do darmowej rejestracji!

Nick* :

Email* :

Dodaj komentarz